Is de lucht die ik inadem wel gezond? Je hebt het je vast al afgevraagd. Waarom dan geen eigen onderzoek op touw zetten? Burgerwetenschap, of citizen science, is eenvoudiger dan je denkt. Om je te helpen, ontwikkelden we deze handige toolkit in meerdere delen:
Via 'Start je eigen experiment' leer je zelf stap voor stap een eigen project op te bouwen. Wat wil je precies meten? Hoe meet je? Wat leren de resultaten je? Zo vergroot je de kans dat je tot betrouwbare resultaten komt.
Je hoeft niet het hele stappenplan te doorlopen.Het onderdeel 'Ontdek de meetmethoden' vormt de ideale encyclopedie om de verschillende vervuilende stoffen en bestaande meetmethoden te ontdekken.
Twijfel je nog over je plan van aanpak? Ga dan naar 'Voorbeeldexperimenten'. Je vindt er uitgewerkte beschrijvingen van experimenten.
Wil je graag deelnemen aan een bestaande meetcampagne rond luchtkwaliteit, of gewoon extra inspiratie opdoen? Check dan onze uitgebreide lijst met initiatieven uit Vlaanderen en Europa via 'Samen meten'.
Veel plezier in je ontdekkingstocht!
Heb je nog vragen? Contacteer ons op info@projectzuiverelucht.eu.
Citizen science, of burgerwetenschap, vormt een brug tussen de wetenschap en onze samenleving. Kortom: burgers, zonder specifieke opleiding, die hun steentje bijdragen aan bepaalde onderzoeksprojecten. Zij denken bijvoorbeeld mee na over mogelijke onderzoeksvragen en verzamelen en/of verwerken gegevens. Dat gebeurt vaak onder de begeleiding van wetenschappers, zodat het onderzoek correct verloopt.
Als burger krijg je antwoorden op je vragen doordat je zelf mee de doelstellingen formuleert en leert hoe je op een wetenschappelijke manier onderzoek voert. En wie weet forceert jouw bijdrage wel een belangrijke wetenschappelijke doorbraak!
Als wetenschapper krijg je toegang tot een groot netwerk met het potentieel om je een schat aan gegevens te bezorgen. Burgers kennen hun lokale situatie het best en kunnen die in detail beschrijven. Zo behaal je sneller en eenvoudiger je onderzoeksdoelen. Bovendien is het publiek op deze manier mee betrokken bij je project, waardoor je een groter draagvlak creëert.
Burgerwetenschap is een zeer recente ontwikkeling. Naast projecten rond luchtkwaliteit, die in ‘Samen meten’ gebundeld staan, verschijnen er steeds meer projecten waar burgers aan kunnen deelnemen. Je vindt er onder andere een aantal op de website van Iedereen Wetenschapper. Om de kwaliteit van projecten te garanderen, begonnen verschillende onderzoeksinstellingen en burgerinitiatieven zich recent te organiseren rond het thema burgerwetenschap. Ook de overheid ziet hier het belang van in en ondersteunt deze trend. Hoemeetiklucht.eu zal dan ook meegroeien met de evolutie van burgerwetenschap, en meer bepaald rond het thema luchtkwaliteit, in Vlaanderen en Europa.
Burgers zijn steeds vaker nieuwsgierig naar hoe iets nu écht in elkaar steekt. In het geval van luchtkwaliteit zijn ze ook vaak bezorgd, en willen ze weten waar ze aan toe zijn. En hoe kan je nu zeker zijn of informatie objectief is? Juist ja, via wetenschappelijk onderzoek.
Aan wetenschap doen is het verwerven van kennis op een systematische, methodische en kritische manier. In de wetenschap worden resultaten pas als betrouwbaar aanzien als ze voldoende herhaalbaar zijn. Dit betekent dat, wanneer je eenzelfde experiment oneindig veel keer zou herhalen onder dezelfde omstandigheden, je steeds weer ongeveer hetzelfde resultaat zou uitkomen.
Als een bepaald experiment in 95 van de 100 keer gevallen eenzelfde uitkomst heeft, zal de kans groot zijn dat, wanneer je het voor een 101ste keer uitvoert, de uitkomst opnieuw hetzelfde zal zijn. Zo kan je wetten formuleren over hoe de wereld ineen zit, zoals de wet van de zwaartekracht er één is.
Als burgers iets willen doen aan de luchtkwaliteit in hun omgeving, moeten ze die luchtkwaliteit natuurlijk eerst kennen. Als ze er bezorgd over zijn, en ze willen dat het beleid iets aan die luchtkwaliteit doet, kunnen ze hun eis maar best kracht bijzetten met ‘bewijzen’. En dit kan alleen via de wetenschap.
Dankzij de steeds goedkoper wordende meettoestellen voor luchtkwaliteit, en de snellere kennisuitwisseling via het internet, kunnen steeds meer burgers zelf op onderzoek uit gaan. En dat doen ze ook. Dit is een positieve trend die onze algemene kennis vergroot, op voorwaarde dat het onderzoek dan ook correct verloopt. Hoemeetiklucht.eu wil daarbij helpen, als leidraad voor de moderne burgerwetenschapper.
